Cumhuriyet tarihinin mühim düşünce adamlarından kabul edilen Topçu, 1909’da İstanbul Süleymaniye’de dünyaya geldi. Topçu’nun Erzurum’da hayvancılık ve tahıl işleriyle uğraşan babası Ahmet Efendi, İstanbul’a giderek, Çemberlitaş’ta kasap dükkanı işletti.

Kimlikteki adı Osman Nuri olan ve İstanbul’un zamanı semtlerinde yetişen Nurettin Topçu, Bezmialem Valide Sultan Mektebi ile Büyük Reşit Paşa Numune Mektebi’nde okudu. Nurettin Topçu, o dönem minik bir sandıkta kitap ve gazete biriktirirken, öğretmeni Nafiz Bey yardımıyla Mehmet Akif Ersoy sevgisi ve hayranlığı kazanmıştır.

Bir süre Vefa Lisesi’nde okuyan, 1928’de İstanbul Lisesi’ni bitiren Topçu, aynı yıl Fransa’ya gitti. Usta kalem, hem Fransızca öğrenmek hem fark derslerini tamamlamak için Aix Lisesi’ne başladı.

Buradan mezun olduktan sonrasında Strazburg Üniversitesine geçerek felsefe öğrenimi gören Topçu, felsefe, terbiye, psikoloji, sanat felsefesi, tarih, mantık, sosyoloji, arkeoloji alanlarında eğitim aldı.

AA’da yer edinen habere bakılırsa, meşhur yazara dair bazı notlar…

Sorbonne’da felsefe doktorası veren ilk Türk

Felsefe doktorasını 1934’te Sorbonne Üniversitesinde (Paris Üniversitesi) veren Topçu, Türkler içinde terbiye üstünde çalışan ilk talebe ve Sorbonne’da felsefe doktorası veren ilk Türk oldu.

Fransa’da 6 yıl devam eden eğitimin sonunda verdiği doktora tezi, “İsyan Ahlakı” adıyla Türkçeye çevrildi.

Başarıya ulaşmış edebiyatçı, Fransa’da 1934’te, Türkiye’de ise 1990’da Kültür ve Gezim Bakanlığınca piyasaya çıkan başarıya ulaşmış çalışmasından dolayı üniversiteden altın saat, ABD ve Şimal ABD’ya gezi şeklinde ödüller kazansa da hiçbir ödülü kabul etmedi.

Ödüllerin yerine Sorbonne Üniversitesinin giriş ve çıkış kulelerinde 24 saat Türk bayrağının asılmasını isteyen Topçu’nun bu isteği üniversite yönetimi tarafınca yerine getirildi.

Nurettin Topçu’nun Avrupa’daki yaşamı okul, ev, kütüphane içinde geçti. Bu sırada Sosyoloji Cemiyeti’ne girerek, derneğin gösterim organında felsefi yazılar yayınladı.

Sorbonne’da felsefe doktorası veren ilk Türk

Felsefe doktorasını 1934’te Sorbonne Üniversitesinde (Paris Üniversitesi) veren Topçu, Türkler içinde terbiye üstünde çalışan ilk talebe ve Sorbonne’da felsefe doktorası veren ilk Türk oldu. Fransa’da 6 yıl devam eden eğitimin sonunda verdiği doktora tezi, “İsyan Ahlakı” adıyla Türkçeye çevrildi.

Başarıya ulaşmış edebiyatçı, Fransa’da 1934’te, Türkiye’de ise 1990’da Kültür ve Gezim Bakanlığınca piyasaya çıkan başarıya ulaşmış çalışmasından dolayı üniversiteden altın saat, ABD ve Şimal ABD’ya gezi şeklinde ödüller kazansa da hiçbir ödülü kabul etmedi.

Ödüllerin yerine Sorbonne Üniversitesinin giriş ve çıkış kulelerinde 24 saat Türk bayrağının asılmasını isteyen Topçu’nun bu isteği üniversite yönetimi tarafınca yerine getirildi.

Nurettin Topçu’nun Avrupa’daki yaşamı okul, ev, kütüphane içinde geçti. Bu sırada Sosyoloji Cemiyeti’ne girerek, derneğin gösterim organında felsefi yazılar yayınladı.

1939’da “Hareket” dergisini çıkarmaya başladı

Çocukluk arkadaşı Sırrı Tüzeer vasıtasıyla Nakşi şeyhi Abdülaziz Bekkine Efendi ve Nakşi Hasib Efendi ile tanışan ve Abdülaziz Efendi’ye intisab eden yazar, fikir yaşamına yeni bir yön veren şeyhinin ölümünden duyduğu büyük acı ve uğramış olduğu yıkımı, “Taşralı” kitabındaki “Yıldırım’ın Huzurunda” başlıklı yazısıyla söyledi.

Topçu, Celal Ökten’den de İslami ilimler yönünden faydalandı ve sonrasında İmam-Hatip okullarının kuruluşunda programların hazırlanmasında Celal Hoca ile mesai arkadaşlığı yapmış oldu.

Hareket felsefesinden esinlenerek 1939’da “Hareket” dergisini çıkarmaya başlamış olan Topçu, bir ekol oluşturdu ve hareket felsefesini Türk okurlarına tanıttı. Topçu, eğitim ve öğretime katkısını öğretmenlikte bırakmayıp felsefe, sosyoloji, psikoloji, mantık ve terbiye dersleri için ders kitapları da yazdı.

“Anadoluculuk” fikir hareketini savundu

Usta yazar, Anadolu coğrafyasında yaşayan herkesi merkeze koyan “Anadoluculuk” fikir hareketini savundu, kadim İslam ve Türk tarihini, tasavvufu ve çağdaş dönemdeki sosyolojik gerçekliği eserlerinde tahlil etti.

Anadolu toprağına ve Türk geçmişine sıkı sıkıya bağlı bir milliyetçilik anlayışı geliştiren Topçu, milliyetçiliğin “devirlerin tahakküm sermayesi olan siyasal hezeyanlardan sıyrılması” icap ettiğini savunurken, “Hareket, Tanrı’la insanoğlunun terkibidir” sözünü ölçü alarak, eğitimden ekonomiye, ahlaktan politikaya, felsefeden bilime, insanı ilgilendiren her alanda yazılar yazdı.

Nurettin Topçu, 1960 ihtilalinin arkasından Ali Fuat Başgil’le Hakkaniyet Partisi’nin kurum çalışmalarına katılıp 1961 seçimlerinde Konya’dan aday yayınlandı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Başgil’e gösterilen işlem sebebiyle ve Süleyman Demirel’in parti başkanlığına getirilmesinin arkasından bu çevreyle ilişkisini kesti.

İstanbul Adam Lisesi’nden 1974’te emekliye ayrılan ve düşüncelerini sergilediği “Hareket” dergisini 1975’e kadar aralıklarla yayımlayan Topçu, dergide piyasaya çıkan “Çalgıcılar” başlıklı yazısıyla sürüldüğü Denizli’de Said Nursi ile tanıştı ve onun tüm mahkemelerini takip etti.